albayrakdizayn
  5.İletim Makineleri Resimleri
 

 








İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssiet B 4e girmiş bulunmaktadır.
Transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir. Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkânlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzemeakışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. İletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. İletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar. İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar. Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yeraltı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani işakımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. Kendi kendine çalışma iletme pren­sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. Hedef ayar sistemleri yardımı ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir. Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka birçok özel tipler geliştirilmiştir.
 


Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar. İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Tozmalzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için sürekli ileticiler ve insanlar için sürekli ileticiler

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

Adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimiiletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı Pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır. Böylece sabitve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
- Aşağıya doğru iletim ataçları
- Düşme Borusu
- Düşme Merdivenleri
- Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici

Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler




İletim malları katı, gaz vesıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru­larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket­lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl­çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler. Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.
Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parçamallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de­ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılanteknik, münferit mallardakindenoldukça ayrılmaktadır.



Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır. Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür. Çok kere sakin durumdaki yığın açısı, yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir. Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir. Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır. İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder. Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.



Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir. Çekme elemanın vazifesi, tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır. Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir. Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak birçok tabakadan yapılmaktadır. Her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur. Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur. Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri

İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler. Tabakanın kalınlığı en az 2 mm’dir. Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.


Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri

Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir. Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir. Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar. Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır. Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir. Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler. Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler. Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.


Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar. Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler. Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır. Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir. Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiy gösterir.

Kullanım Yerleri;

Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır. İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında, hava alanlarında, posta idarelerinde, inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır. Kömür, kok, briket, toprak, çakıl, çimento, maden cevheri ve diğer birçok yığın mal için karton kutu şişe kasaları, torbalar, sepetler, taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı birçok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.


Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası; saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır. Bu ise iletim malının yığın ağırlığı, cinsi, iletim tesisinin eğim açısı, band genişliği, bandın çukurluğu, band hızı, iletim bandının beslenmesi, iletilen malın hacmi gibi faktörlere bağlıdır.


Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır. Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir. Taşıyıcı iskelet açık-kapalı, sabit-yedeğiştirebilir, taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler. Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir. Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır. Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar. Bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır. Dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir. Dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır. Alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.
 

İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssiet B 4e girmiş bulunmaktadır.
Transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir. Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkânlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzemeakışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. İletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. İletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar. İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar. Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yeraltı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani işakımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. Kendi kendine çalışma iletme pren­sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. Hedef ayar sistemleri yardımı ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir. Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka birçok özel tipler geliştirilmiştir.
 


Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar. İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Tozmalzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için sürekli ileticiler ve insanlar için sürekli ileticiler

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

Adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimiiletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı Pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır. Böylece sabitve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
- Aşağıya doğru iletim ataçları
- Düşme Borusu
- Düşme Merdivenleri
- Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici

Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler




İletim malları katı, gaz vesıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru­larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket­lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl­çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler. Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.
Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parçamallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de­ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılanteknik, münferit mallardakindenoldukça ayrılmaktadır.



Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır. Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür. Çok kere sakin durumdaki yığın açısı, yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir. Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir. Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır. İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder. Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.



Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir. Çekme elemanın vazifesi, tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır. Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir. Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak birçok tabakadan yapılmaktadır. Her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur. Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur. Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri

İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler. Tabakanın kalınlığı en az 2 mm’dir. Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.


Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri

Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir. Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir. Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar. Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır. Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir. Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler. Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler. Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.


Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar. Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler. Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır. Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir. Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiy gösterir.

Kullanım Yerleri;

Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır. İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında, hava alanlarında, posta idarelerinde, inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır. Kömür, kok, briket, toprak, çakıl, çimento, maden cevheri ve diğer birçok yığın mal için karton kutu şişe kasaları, torbalar, sepetler, taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı birçok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.


Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası; saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır. Bu ise iletim malının yığın ağırlığı, cinsi, iletim tesisinin eğim açısı, band genişliği, bandın çukurluğu, band hızı, iletim bandının beslenmesi, iletilen malın hacmi gibi faktörlere bağlıdır.


Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır. Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir. Taşıyıcı iskelet açık-kapalı, sabit-yedeğiştirebilir, taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler. Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir. Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır. Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar. Bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır. Dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir. Dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır. Alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.
 

İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssiet B 4e girmiş bulunmaktadır.
Transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir. Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkânlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzemeakışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. İletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. İletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar. İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar. Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yeraltı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani işakımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. Kendi kendine çalışma iletme pren­sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. Hedef ayar sistemleri yardımı ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir. Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka birçok özel tipler geliştirilmiştir.
 


Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar. İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Tozmalzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için sürekli ileticiler ve insanlar için sürekli ileticiler

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

Adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimiiletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı Pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır. Böylece sabitve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
- Aşağıya doğru iletim ataçları
- Düşme Borusu
- Düşme Merdivenleri
- Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici

Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler




İletim malları katı, gaz vesıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru­larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket­lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl­çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler. Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.
Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parçamallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de­ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılanteknik, münferit mallardakindenoldukça ayrılmaktadır.



Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır. Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür. Çok kere sakin durumdaki yığın açısı, yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir. Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir. Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır. İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder. Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.



Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir. Çekme elemanın vazifesi, tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır. Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir. Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak birçok tabakadan yapılmaktadır. Her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur. Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur. Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri

İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler. Tabakanın kalınlığı en az 2 mm’dir. Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.


Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri

Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir. Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir. Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar. Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır. Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir. Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler. Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler. Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.


Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar. Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler. Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır. Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir. Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiy gösterir.

Kullanım Yerleri;

Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır. İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında, hava alanlarında, posta idarelerinde, inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır. Kömür, kok, briket, toprak, çakıl, çimento, maden cevheri ve diğer birçok yığın mal için karton kutu şişe kasaları, torbalar, sepetler, taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı birçok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.


Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası; saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır. Bu ise iletim malının yığın ağırlığı, cinsi, iletim tesisinin eğim açısı, band genişliği, bandın çukurluğu, band hızı, iletim bandının beslenmesi, iletilen malın hacmi gibi faktörlere bağlıdır.


Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır. Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir. Taşıyıcı iskelet açık-kapalı, sabit-yedeğiştirebilir, taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler. Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir. Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır. Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar. Bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır. Dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir. Dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır. Alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.
 

İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssiet B 4e girmiş bulunmaktadır.
Transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir. Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkânlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzemeakışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. İletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. İletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar. İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar. Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yeraltı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani işakımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. Kendi kendine çalışma iletme pren­sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. Hedef ayar sistemleri yardımı ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir. Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka birçok özel tipler geliştirilmiştir.
 


Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar. İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Tozmalzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için sürekli ileticiler ve insanlar için sürekli ileticiler

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

Adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimiiletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı Pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır. Böylece sabitve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
- Aşağıya doğru iletim ataçları
- Düşme Borusu
- Düşme Merdivenleri
- Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici

Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler




İletim malları katı, gaz vesıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru­larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket­lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl­çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler. Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.
Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parçamallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de­ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılanteknik, münferit mallardakindenoldukça ayrılmaktadır.



Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır. Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür. Çok kere sakin durumdaki yığın açısı, yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir. Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir. Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır. İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder. Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.



Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir. Çekme elemanın vazifesi, tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır. Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir. Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak birçok tabakadan yapılmaktadır. Her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur. Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur. Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri

İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler. Tabakanın kalınlığı en az 2 mm’dir. Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.


Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri

Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir. Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir. Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar. Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır. Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir. Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler. Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler. Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.


Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar. Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler. Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır. Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir. Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiy gösterir.

Kullanım Yerleri;

Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır. İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında, hava alanlarında, posta idarelerinde, inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır. Kömür, kok, briket, toprak, çakıl, çimento, maden cevheri ve diğer birçok yığın mal için karton kutu şişe kasaları, torbalar, sepetler, taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı birçok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.


Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası; saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır. Bu ise iletim malının yığın ağırlığı, cinsi, iletim tesisinin eğim açısı, band genişliği, bandın çukurluğu, band hızı, iletim bandının beslenmesi, iletilen malın hacmi gibi faktörlere bağlıdır.


Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır. Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir. Taşıyıcı iskelet açık-kapalı, sabit-yedeğiştirebilir, taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler. Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir. Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır. Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar. Bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır. Dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir. Dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır. Alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.
 

İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssiet B 4e girmiş bulunmaktadır.
Transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir. Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkânlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzemeakışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. İletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. İletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar. İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar. Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yeraltı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani işakımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. Kendi kendine çalışma iletme pren­sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. Hedef ayar sistemleri yardımı ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir. Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka birçok özel tipler geliştirilmiştir.
 


Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar. İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Tozmalzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için sürekli ileticiler ve insanlar için sürekli ileticiler

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

Adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimiiletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı Pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır. Böylece sabitve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
- Aşağıya doğru iletim ataçları
- Düşme Borusu
- Düşme Merdivenleri
- Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici

Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler




İletim malları katı, gaz vesıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru­larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket­lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl­çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler. Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.
Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parçamallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de­ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılanteknik, münferit mallardakindenoldukça ayrılmaktadır.



Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır. Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür. Çok kere sakin durumdaki yığın açısı, yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir. Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir. Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır. İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder. Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.



Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir. Çekme elemanın vazifesi, tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır. Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir. Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak birçok tabakadan yapılmaktadır. Her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur. Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur. Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri

İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler. Tabakanın kalınlığı en az 2 mm’dir. Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.


Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri

Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir. Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir. Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar. Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır. Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir. Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler. Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler. Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.


Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar. Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler. Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır. Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir. Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiy gösterir.

Kullanım Yerleri;

Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır. İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında, hava alanlarında, posta idarelerinde, inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır. Kömür, kok, briket, toprak, çakıl, çimento, maden cevheri ve diğer birçok yığın mal için karton kutu şişe kasaları, torbalar, sepetler, taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı birçok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.


Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası; saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır. Bu ise iletim malının yığın ağırlığı, cinsi, iletim tesisinin eğim açısı, band genişliği, bandın çukurluğu, band hızı, iletim bandının beslenmesi, iletilen malın hacmi gibi faktörlere bağlıdır.


Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır. Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir. Taşıyıcı iskelet açık-kapalı, sabit-yedeğiştirebilir, taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler. Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir. Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır. Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar. Bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır. Dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir. Dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır. Alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.
 

İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssiet B 4e girmiş bulunmaktadır.
Transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir. Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkânlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzemeakışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. İletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. İletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar. İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar. Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yeraltı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani işakımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. Kendi kendine çalışma iletme pren­sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. Hedef ayar sistemleri yardımı ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir. Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka birçok özel tipler geliştirilmiştir.
 


Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar. İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Tozmalzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için sürekli ileticiler ve insanlar için sürekli ileticiler

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

Adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimiiletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı Pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır. Böylece sabitve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
- Aşağıya doğru iletim ataçları
- Düşme Borusu
- Düşme Merdivenleri
- Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici

Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler




İletim malları katı, gaz vesıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru­larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket­lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl­çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler. Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.
Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parçamallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de­ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılanteknik, münferit mallardakindenoldukça ayrılmaktadır.



Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır. Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür. Çok kere sakin durumdaki yığın açısı, yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir. Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir. Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır. İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder. Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.



Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir. Çekme elemanın vazifesi, tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır. Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir. Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak birçok tabakadan yapılmaktadır. Her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur. Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur. Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri

İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler. Tabakanın kalınlığı en az 2 mm’dir. Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.


Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri

Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir. Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir. Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar. Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır. Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir. Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler. Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler. Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.


Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar. Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler. Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır. Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir. Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiy gösterir.

Kullanım Yerleri;

Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır. İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında, hava alanlarında, posta idarelerinde, inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır. Kömür, kok, briket, toprak, çakıl, çimento, maden cevheri ve diğer birçok yığın mal için karton kutu şişe kasaları, torbalar, sepetler, taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı birçok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.


Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası; saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır. Bu ise iletim malının yığın ağırlığı, cinsi, iletim tesisinin eğim açısı, band genişliği, bandın çukurluğu, band hızı, iletim bandının beslenmesi, iletilen malın hacmi gibi faktörlere bağlıdır.


Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır. Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir. Taşıyıcı iskelet açık-kapalı, sabit-yedeğiştirebilir, taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler. Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir. Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır. Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar. Bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır. Dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir. Dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır. Alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.

İLETİM MAKİNALARI VE GENEL PRENSİPLERİ

İletin araçları esas olarak iletilecek olan malzemenin ve hatta bazıları insanların hareketini sağlarlar. Bunun yanında bazı durumlarda imalat fonksiyonlarını da üzerlerine alırlar. Modern imalat tekniğini iletin araçları üretim prosssietB 4e girmiş bulunmaktadır.
transfer yallarının tam otomasyonunda işlem makineleri ileticilerle bağlanarak bir bütün haline geliştirilmiştir. İmalat ve iletim senkron olarak beraberce yürümektedir.Uygun iletim aracının seçimi ve diğer iletim araçları ile birleşmesi çalışma düzenine, yerleşme imkanlarına geniş bilgi ve tecrübeye İhtiyaç göstermektedir, Bu seçim, sadece iletim probleminin yerinde çalışma koşullarında malzeme akışının ve maliyetin titiz ve geniş bir şekilde araştırması ile mümkün olur. Her iletim problemi için birçok uygun iletin aracı mevcuttur, Karar kılınan seçin, isletmenin prodüktivitesine ve rentabilitesine tesir eder. iletim araçları, çalışma durumlarına göre sürekli ileticiler ve süreksiz ileticiler olarak sınıflandırılırlar.
Süreksiz ileticiler daha ziyade yüklü ve boş hareketleri ihtiva eden tempolar teklinde hareket ederler. iletim, taşıma yüküne veya yük kaldırma aracının taşıma, hacmine bağlı olarak belirli miktarlarda cereyan eder. Süreksiz ileticiler hem parça, hem de toz halindeki ince (yığın mallar) malzemenin iletimine uygundur. Fakat, genel olarak bunlar parça malzemenin iletiminde kullanılırlar.İletim zemin üzerinde zemin üstü iletim araçları veya boşlukta kaldırma makineleri ile gerçekleştirilir.
Buna karşılık sürekli ileticiler belirli bir zaman içinde aralıksız ve daimi bir akış şeklinde çalışırlar. Sürekli ileticiler mekanik sabit veya hareketli sistemler olup, öngörülen bir iletim mesafesinde doldurma yerinden boşaltma yerine kadar sabit veya değişen bir hızla yada belirli periyotlar şeklinde hareket edebilirlere Bunlar büyük kütlelerin veya hacimlerin ayni mesafeye iletilmeleri halinde en rasyonel olan iletim araçlarıdırlar.Sürekli ileticiler, her çeşit malların boşaltma, yükleme, depolama, bindirme işlemlerinde minerallerin yer altı ve yer üstünde büyük ve küçük mesafelere iletimlerinde, imâlat senasında yardımcı, eleman ve miktar ayarlayıcısı olarak depolarda, merkezi posta idarelerinde hava alanlarında, yani iş akımının mevcut olduğu çalışma yerlerinde mesafelerin kat edilmelerinde kullanılırlara
İletimin kendi kendine otomatik çalışması bugün daha fazla önem kazanmaktadır. Bu durum ise, çalışan işçi sayısında azalma, kazanç ve büyük bir emniyet ile bağıntılıdır. kendi kendine çalışma iletme pren¬sibinin kendi ile veya uygun olan, ayar cihazları ile elde edilebilir. Sürekli ileticiler sevk edilecek malı. hedef ayar sistemleri yardımı, ile önceden ayarlanan hedefe otomatik olarak iletirler.
Parça malzemenin iletiminin projelendirilmesinde çok kere sürek siz ileticilerle gemin üstü iletin araçları arasında bir seçim yapılması gerekir.Kütlelerin iletiminde iletim yollarının şekli, uzunluğu ve değişimi karar verme yönünden çok önemlidir.
Zamanla çeşitli istekler nedeniyle, her sürekli ileticinin standart tiplerinden başka bir çok özel tipler geliştirilmiştir.

İletim makinelerinin sınıflandırılması

Sürekli ileticiler çeşitli bakış açılarına göre sınıflandırılırlar.İletilen mala göre ileticiler şu şekilde isimlendirilirler:

- Toz malzeme için sürekli ileticiler,
-Parça malzeme için sürekli ileticiler,
- Toz ve parça malzeme için. sürekli ileticiler ve insanlar için. sürekli ileticiler.

Diğer bir sınıflandırma, kuvvet iletiminin şekline göre yapılır

- Ağırlık kuvveti ile ileten ileticiler,
- Mekanik kuvvet iletimli ileticiler,
- Pnömatik ileticiler,
- Hidrolik ileticiler

adı, geçen son iki iletici için şunu karıştırmamak gerekir gaz ve sıvının iletimi iletim tekniğinin konusu dışındadır. Hava ve sıvı pnömatik ve hidrolik ileticilerde taşıyıcı ortam olarak kullanılır.
Diğer bir sınıflandırma ise konstrüksiyon yönünde yapılır.böylece sabit ve hareketli olan ileticiler birbirlerinden, beraber hareket edan çekici araç yönünden ayrılırlar.

Sürekli ileticilerin sınıflandırılması
– Aşağıya doğru iletim ataçları
– Düşme Borusu
– Düşme Merdivenleri
– Kayma kanalı
Makaralı iletim yolları
- Makaralı yollar
- Tekerlekli yollar
- Küreli yollar
Titreşimli İleticiler
-Titreşimle kaydırma sistemleri
-Titreşimli tekne
-Titreşimli helezon oluk
Helezonlu İleticiler
-Helezonlu iletici
-Helezonlu boru ileticisi
Bandlı İletici
-Lastik bandlı iletici
-Tekstil bandlı iletici
-Tel bandlı iletici
-Hortum bandlı iletici
-Çelik bandlı iletici
Zincirli İletici
Kayan iletim malı
-Kazıyıcı iletici
-Zincirli tekne ileticisi
Hareket eden iletim malı
-Uzuvlu bandlı iletici
-Levhalı bandlı iletici
-Tekne bandlı iletici
-Kutu bandlı iletici
Dolaşan İleticiler
-Tek yollu dolaşan iletici
-Çok yollu dolaşan iletici
Elevatörler
-Kovalı elevatörler
-Sarkaç kovalı elevatörler
-Salıncak elevatörler
İnsanlar İçin İletim Araçları
-Hareketli merdivenler
-Dolaşan asansörler
Pnömatik İletici
-Vakumlu iletici
-Basınçlı havalı iletici
Hidrolik İleticiler

İletim Mallarının Sınıflandırılması

İletim malları katı, gaz ve sıvı olarak birbirlerinden ayrılırlar. Fakat genel olarak gazların ve sıvıların paketlenmemiş şekilde boru¬larla iletimi, iletme tekniğini ilgilendirmez. Doldurulmuş ve paket¬lenmiş şekildeki (meselâ fıçılarda, şişelerde, kutularda vs.) sıvı ve gaz şeklindeki iletme malları, yukarıda ifade edildiği gibi katı iletim malları olarak kabul edilir.Bunların hareket ettirilmesi ise iletme tekniğini ilgilendirir.
Münferit mallar, parça sayısı bilinen münferit yükler, yani parça mallardır. Bunlar küçük ve büyük kitleler halinde, şekil ve öl¬çü yönünden birbirlerinden oldukça farklı olabilirler.Parça sayıları genel olarak oldukça azdır.

İletim Malları

Katı Sıvı Gaz

Kitle Halindeki Mallar

Kitle Halindeki Kitle halindeki
Parça mallar yığın mallar

Münferit mallar daha ziyade makinelerin, çelik konstrüksiyonlarin, araçların, gemilerin bölümleri, büyük dövme parçaları veya döküm par-galan, ve büyük makineler vs. gibi ağır parçalardır. Parça mallar çok karo küçük hacim ve boyutlarda, çok sayıda iletilen veya yeri de¬ğiştirilen mallardır. Bunların yerinin değiştirilmesinde kullanılan teknik, münferit mallardakinden oldukça ayrılmaktadır.

Yığın Açısı ve İletim Mallarının Özellikleri

Bir iletim malının yığın açısı B serbest bir şekilde yığılma esnasındaki tabi meyil açısıdır.Bu tane yığının akma kabiliyetini gösteren yaklaşık bir ölçüdür.Çok kere sakin durumdaki yığın açısı,yığının iç sürtünmesinin sürtünme açısına eşit alınabilir.Yığın açısı aşağıdaki metot ile tespit edilebilir.Yatay bir altlık üzerinde bulunan boş bir silindir yığın mal ile doldurulur. Sonra silindir dikkatli bir şekilde kaldırılır.İletim malı altlık üzerinde genişler ve bir koni teşkil eder.Mal konisinin dış kenarının yatay ile olan açısı B tabi yığın açısı olarak isimlendirilir.

İletim Mallarının Özellikleri

Öncelikle tane,tane büyüklüğü ve ikinci olarak akma durumundan söz etmek gerekir.Yığın açısı ve akma durumu bir iletim malının en önemli özelliklerindendir.Bu özellikler malın verilme ve alınma sistemlerinin şekillendirilmesini belirler.Yığın açısı bütün mallar için kolayca belirlenemez.mesela çamur , kağıt lapası , metal talaşlar için zordur.
Tekstil Bandlar Ve Taşıyıcı Yüzeyleri
Prensip olarak her iletim bandı bir çekme elemanı ve çekme kuvvetini taşıyacak olan tabaka ile mekanik ve kimyasal tesirlere karşı koruyacak olan mukavim bir örtü tabakasını ihtiva etmektedir.Çekme elemanın vazifesi , tahrik sisteminden iletim bandına iletilen kuvvetleri karşılamaktır.Bu ise çekme elemanın mukavemetinin tahrik gücüne uygun şekilde seçilmesini gerektirir.Tekstil bir yapıya sahip çekme elemanı genel olarak bir çok tabakadan yapılmaktadır.her dokunmuş öncelikle lastik içerilir ve böylece lastikli tabakaların birbirleri arasında iyi bir bağlantıya ulaşılabildiği gibi doku ve iplerin dış etkilere karşı korunması ve dokular arasındaki sürtünmenin azaltılması sağlanmış olur.Ayrıca doku ilaveten ince bir lastik tabaka ile kaplanır ve bu şekilde bandın çalışması esnasında meydana gelen yoğurma işinde tabakaların birbirine karşı korunması ve doku tabakaları arasında elastik bağlantının gerçekleşmesi sağlanmış olur.Böylece bir bandın fleksibilitesi sağlanarak tamburdaki eğilme zorlanmasının taşıyıcı çukur makaralarda ki yoğurma işinin değişik çekme ve kayma zorlanmalarının etkisi ile doku paketinde tabaka ayrılmalarına mani olur.

Taşıyıcı yüzeyleri:
İletim malı besleme şekli ve düşme yüksekliği taşıyıcı tabakanın kalınlığını belirler.Tabakanın kalınlığı en az 2 mm dir.Dikkat edilmesi gereken bir husus doku çekirdeği ve üst tabakaların takriben eşit bir ömre sahip olmalarının sağlanmasıdır.

Çelik Halatlı Lastik Bandlar ve Kesitleri
Çelik halatlı iletim bandı diğer iletim bandlarında olduğu gibi bir çekme elementi ve bunu saran bir koruyucu tabakadan meydana gelir.Çeki elementi olara çelik teller bir düzlemde yan yana düzenlenmiştir.
Koruyucu tabaka çeşitli çalışma şartlarına uygun olarak kauçuk karışımlarından meydana gelmiştir.Çekirdek metal-lastik bağlantı metodu yardımı ile çelik halatların lastik arasındaki iç bağlantıyı sağlar.Dış lastik tabaka normal bir iletim bandında kullanılan üst tabaka karışımına uymaktadır.
Band tiplerinin sınıflandırılması mukavemet değerlerine göre yapılmaktadır.Bunun için bandın birim genişliğine göre kopma mukavemeti değeri geçerlidir.
Çelik halatlı iletim bandlarında kullanılan çelik halatlar özel olarak iletim bandları için geliştirilmiştir.Bunlar normal tel halatlardan çekirdeklerinin malzemesi yönünden ayrıcalık göstermektedirler.Çekirdek normal tel halatlarda olduğu gibi keten veya diğer liflerden değil bilakis çelikten meydana gelmektedirler.Bu band tiplerinde yüksek mukavemetin yanı sıra boyuna ve özellikle enine eğilebilirlik özellikleri bulunmaktadır.

Çukur Band ve Özellikleri

Eğik İletim Bandları ve Kesitleri

Artan eğim açısı ile iletilen mal parça büyüklüğüne ve özelliğine bağlı olarak kaymaya başlar.Bu durumları önlemek için eğik iletim bandlarının taşıyıcı yüzeyleri özel kullanma durumlarına uygun olarak profillerle teçhiz edilirler.Böylece düz bandlara nazaran daha büyük eğim açılarında iletim yapılarak daha küçük boyutlarda temini kolay ve işletme maliyetleri düşük olan iletim tesisleri kurulabilir.
En uygun taşıyıcı üst yüzey seçimi iletim malına ve kullanma şartlarına bağlıdır.Ulaşılabilecek eğim açısı çok değişiktir.Örneğin hafif taneler profilli bandda 12-15 derece eğimde kayarken nemli kum 45 derece ve daha fazla eğime ihtiyaç gösterir.

Balık kılçığı profilli eğik iletim bandı

Kullanım Yerleri
Eğik iletim bandları çeşitli endüstri kollarında kullanılmaktadır.İşletme içi iletimde araçların yüklenme ve boşaltımlarında nakliyat firmalarında,hava alanlarında,posta idarelerinde,inşaat ve toprak işletme makineleri gibi geniş bir kullanım alanına yayılmışlardır.Kömür,kok,briket,toprak,çakıl,çimento,maden cevheri ve diğer bir çok yığın mal için karton kutu şişe kasaları,torbalar,sepetler,taşlar gibi kopmak mallar eğik iletim bandları ile iletilirler.

Artan eğim açısı bir çok iletim malı kaymaya veya yuvarlanmaya başlar. Bu nedenle iletim bandı üzerine verilmiş profiller genellikle tane büyüklüğü 50 mm ye kadar yığın mallar için kullanılır.

İletim Malı Miktarı
Bir bandlı iletim tesisinin planlamasında başlangıç noktası;saatte iletilmesi gereken iletim miktarıdır.Bu ise iletim malının yığın ağırlığı , cinsi , iletim tesisinin eğim açısı , band genişliği , bandın çukurluğu , band hızı , iletim bandının beslenmesi , iletilen malın hacmi gibi
faktörlere bağlıdır.
Taşıyıcı Çelik Konstrüksiyonlar

Sadece yer altı bandlı ileticilerde beslenen band için özel taşıyıcı iskeletler kullanılır.Dönüş makaralar ve çubuklar üzerinde gerçekleşir.Taşıyıcı iskelet açık-kapalı,sabit-yedeğiştirebilir ,taşınılabilir-hareketli olarak şekilde yapılabilirler.Normal olarak profil veya borulardan ve özel hallerde tel halatlardan meydana getirilir.Tel halatlı tipte makara istasyonları oynaktır.Şekil değiştirebilir olarak halatlara asılırlar.bu şekilde çabuk bir şekilde montaj gerçekleştirilmiş olur.band sabit ve şekil değiştiremeyen sistemlere karşılık rahatlandırılmış olur. Üst hatta kullanışlı olan makara istasyonları üç parçalı çukur istasyonlardır.dar ve küçük tesisler için çok kere iki makaralı takım yeterli gelmektedir.dört ve beş parçalı makaralı istasyonlar özel tesislerde geniş bandlar ile kullanılır.alt hat için düz makaralar veya iki parçalı hafif çukurlaştırılmış makara akımları kullanılır.

Çukur Band Çelik Konstrüksiyonu

Band Taşıma İstasyonu

SEYYAR EĞİMLİ KONVEYÖR
• İstenilen yere tekerlekleri ile götürülen elektrikli motor ile çalışan sistemdir.

• Eğimi istenilen yüksekliğe ayarlanabilir.

• Tahrik edilmesi zincir dişliler ile sağlanmaktadır.Küçük dişliden büyük dişliye hareket verilir.

KULLANIM ALANLARI
Genellikle kömür ve ekmek fırınlarının un depolama işlemi için kullanılır. Kırılacak malzemeler için kullanılmaz. Zamandan tasarruf sağlayacak depolama işlerinde kullanılır.

Şekil de Gösterilen sistem tekerlekleri sayesinde istenilen yere götürülebilir seyyar eğimli konveyör dür. Elektrik motoru ile tahrik ettirilir.
.
Şekil 2

Şekil 2’de gösterilen sistemin yüksekte olan ön kısmıdır. Burada bantlar arasında elektrikli motor bulunmaktadır. Ön rulo motor miline bağlı olan küçük dişliden hareketi alır ve zincirler aracılığıyla rulo miline takılı olan büyük dişliye hareketi iletir. Rulo miline yataklık eden yataklar gövde üzerinde sabittir.

Şekil-3

Şekil-3’te gösterilen sistemin yere temas eden kısmıdır. Burada yataklar bir kanal doğrultusunda kanal boyunca hareket etme mesafesine sahiptir. Yatakların hareket ettirilmesinin amacı, ruloyu iterek bandın gerginliğini sağlar.

Şekil-4

Şekil 4’te görülen sistemin alt kısmıdır. Sistem gövdesinin ortalarında birkaç tane küçük çaplı silindirler bulunmaktadır. Bu silindirler, bandın sarkmaması ve deforme olmaması için kullanılır.

ÇELİK BANDLI İLETİCİLER

Çelik endüstri kollarında kullanılan iletim bandlarından kullanılma yerlerine göre bağlı olarak bazı özellikler istenmektedir. Bu sebeple iletilecek mal ile iletim bandı arasında herhangi bir prosesin meydana gelmemesi gerekmektedir. Bunun için bazı endüstri kollarında özellikle gıda sanayinde çelik bandlı ileticilerin kullanılması yoluna gidilmiştir.

Band Malzemeleri

1- Karbonlu Çelik Bandlar

Soğuk olarak haddelenmeş sertleştirilmiş ve özel iletim durumları için geliştirilmiş metotlarla imal edilmiştir. En küçük paslanma tehlikesinin bulunduğu bütün kullanma alanları için uygundur. Sertlik ve sağlamlık bu tip çelik bandlara yüksek bir dayanma mukavemeti vermekte ve keskin kenarlı metal parçalarının iletimini kolaylaştırmakta ve kimsayasal olarak tesir eden metaller için uygun bulunmaktadır.

2-Paslanmaya Mukavim Bandlar

Paslanmaz çelik bandlar sert haddeleme usulüyle karbonlu çelik bandların özelliklerine kavuşmaktadır. Paslanmaz çelik bandların faydalarını kısa olarak şu şekilde özetleyebiliriz. Kolay temizlenme ve yüksek korozyon mukavemetleri nedeniyle özellikle gıda kimya sanayinde oldukça aranmaktadır.

Standart Band Ölçüleri
.

Band Genişliği (mm) Band Kalınlığı (mm)

200 0,4 / 0,6

300 0,6 / 0,8

400 0,6 / 0,8

500 0,8 / 1,0

600 0,8 / 1,0 / 1,2

800 0,8 / 1,0 / 1,2 / 1,4

1000 0,8 / 1,0 / 1,2 / 1,4

1200 0,8 / 1,0 / 1,2 / 1,4

Videolar için linki tıklayınız.

http://www.mimsan.com.tr/main_bn.html

TEL BANDLI İLETİCİLER

Bandlı iletim makinelerinde haddelenmiş çelik bandlardan başka çeşitli tiplerde tel bandlar kullanılır. Bunlar yassı sağ (1) ve sol (2) sarımlı uzuvları birleştiren bağlantı çubuklarından (3) oluşurlar.

tel bandın elementleri

1- Sağ sarımlı tel uzuv

2-Sol sarımlı tel uzuv

3-Bağlantı çubuğu

Tel bandalar bütün kesitlerinde çok az bir uzama ve düzgün bir çekme mukavemeti gösterdiklerinden küçük tambur çapları ile yön değiştirebilirler. Bunlar yassı ve yan saclarda takriben 90 ile 100 mm yükseklikte veya yan sacları olmadan da imal edilebilirler.

tel band dokusu

Tel bandlı ileticilerin yapım tarzlar aynı lastik bandlı ileticilerde olduğu gibidir. Fakat bunlarda çukur bandlı sistem kullanılmaz çünkü boyuna yönde gayet iyi kıvrılabilen tel band enine yönde bağlantı çubuğu sebebiyle kıvrılmaz. Tel bandlar uygun bir tel malzemesi ile bir çok endüstri dallarında mekanik teknoloji işlerinde hatta parça malların ve kaba parçalı yığın malların 1000 dereceye kadar fırınlarda kullanılmaları mümkündür.

Değişik Tel Band Dokuları

Değişik Tel Band Örgüleri

http://euromak.com.tr/index.php/content/view/30/28/

UZUVLU BAND İLETİCİLER

Uzuvlu band ileticiler demir-çelik,kimya endüstrisinde , elektrik santrallerinde , yer altı tesislerinde , makine fabrikalarında ve diğer bir çok endüstri tesislerinde çeşitli büyüklükteki parçacıkların ve yığın malların yatay ve eğik nakledilmesinde kullanılır.

Lastik bandlı ileticilere karşılık bu bandlar daha ziyade ağır kaba parçaların ve sıcak malzemelerin iletiminde kullanılır. İletme sırasında malzemeler yıkanabilir,ayrılabilir,boyanabilir,kurutulabilir,sertleştirilebilir,ısıl işleme tabi tutulabilir ve de kontrol edilebilirler. Hareketli merdivenlerde uzuvlu band ileticileri sınıfına dahildir. Lastik bandlı ileticilere nazaran daha büyük eğim açıları veya yerleştirilmiş enine kanatlarla daha büyük iletim açıları ayarlanabilir.

http://www.yursan.com.tr/ornek_merdiven.html

Hareket eden bandın kendi ağırlığı büyüktür. Kullanılan zincirin oynak kısımları sebebiyle iletim yönünün değişimi küçük bir eğrilik yarı çapı ile yapılabilir. Uzuvlu band ileticiler bu gün teknik sahada çelik levhalı bandlar olarak tanınırlar ve bunlarda çekme elementi olarak küçük iletim makinelerinde temper dökme demir ve genellikle çelik lamalı zincirler kullanılır. Küçük iletim güçlerinde tesis maliyeti oldukça yüksek düşmektedir. Bandın taşınmasında kullanılan tekerlekler zincir veya sac levhalara tespit edilerek bunlarla beraber hareket ettikleri gibi sistemin iskeletine sabit bir şekilde bağlanarak da zincirin taşınmasına yardımcı olurlar. Son yapım şeklinde makaralar arasında daimi olarak bir zincir sarkması nedeniyle zincirin oynak yerlerinde çabuk bir aşınma durumu meydana gelir. Tekerleklerin diğer yüzeylerde veya raylardaki hareketi için zincirin her oynak yerinde taşıyıcı tekerlek yerleştirilmiştir. Böylece düz hatlardaki hareketlerde zincir oynak yerlerinde artık bir hareket meydana gelmez. Bu düzen sadece oldukça uzun zincir uzuvlarında imkan dahilindedir. Taşıyıcı sac levhalar enine yerleştirilmiş olarak tekerlek miline tespit edilmiştir. Taşıyıcı levhaların altındaki oynak levhalara yerleştirilerek dönüşlerde meydana gelen aralık kapatılmış olur.

 

 
 
  Bugün 1 ziyaretçi (2 klik) kişi burdaydı!  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol